Politycy i pisarze emigracji polskiej po roku 1939: materiały z sesji z okazji 70-lecia Biblioteki Polskiej POSK w Londynie, Londyn 8-9 grudnia 2012 r
In: Seria Wydawnicza IPN Oddział w Rzeszowie
68 results
Sort by:
In: Seria Wydawnicza IPN Oddział w Rzeszowie
Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication ; As in September 1939 Germany invaded Poland, Hungary' borders were opened for Polish refugees. There were ten thousand Polish refugee groups arriving after 17 September 1939. The Hungarian government was kind enough to open camps for the refugees. Centre for accommodating refugees was opened in December 1939 in Nyiregyhaza, and in time the camp was located in the spa section of the city in Sóstógyógyfurdo in the buildings of the Swiss Lodge, the soda works and the Szerena-Lodge. Providing assistance and the opportunity of the further escape, the president and residents looked after safety of the refugees. Documenting the life of the camp, preserved references are placed in a city archive. ; Po napadzie Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 r. , rząd węgierski otworzył granice dla uchodźców polskich. Tysiące uchodźców przybyło z Polski na Węgry także po 17 września 1939 r. Rząd węgierski sprawnie zadbał o otworzenie obozów dla uchodźców. Już w grudniu 1939 r. udostępniono im dworskie centrum gospodarcze w miejscowości Nyíregyháza, a z czasem obóz ulokowano w uzdrowiskowej dzielnicy miasta Sóstógyógyfürdő, w budynkach tzw. Domu Szwajcarskiego, Domu Sereny i fabryki wody sodowej. Burmistrz i ludność miasta dbali o bezpieczeństwo uchodźców, zapewniając pomoc i możliwość dalszej ucieczki. Zachowane materiały, dokumentujące życie obozu, znajdują się w archiwum miejskim.
BASE
In: Horyzonty polityki: HP = Horizons of politics, Volume 13, Issue 44, p. 11-30
ISSN: 2353-950X
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie uwarunkowań i przebiegu kryzysów prezydenckich z punktu widzenia autoryzacji legalizmu i legitymizacji przywództwa politycznego. Dodatkowym celem jest określenie skali wpływu, jaki na proces legitymizacji i stosowania przepisów konstytucji kwietniowej z 1935 roku, miała tzw. "umowa paryska" z 1939 roku.
PROBLEM i METODY BADAWCZE: Autor zamierza potwierdzić względnie zakwestionować hipotezę, według której w autorytarnym systemie władzy nie było możliwości legitymizacji rzeczywistego politycznego autorytetu i objęcia przez ten autorytet najwyższego urzędu w państwie bez autoryzacji decyzji politycznych ze strony osoby faktycznie sprawującej kontrolę nad tym urzędem. W tym celu zamierza wykorzystać metodę opisową, analizę sytuacyjną wraz z elementami analizy systemowej.
PROCES WYWODU: W naukach o polityce niemal nieobecna pozostaje kwestia funkcjonowania władz Rzeczypospolitej Polskiej po agresji niemieckiej i sowieckiej we wrześniu 1939 roku. Wywód bazuje na opisie zdolności utrzymania ciągłości prawnej rządu i prezydenta po opuszczeniu kraju, co umożliwił artykuł 24 konstytucji kwietniowej. Analizie poddano również sytuację, kiedy brak możliwości osiągnięcia politycznej legitymizacji przez postać obdarzoną politycznym autorytetem skutkowała kryzysem politycznym.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Dowiedziono, że podejmowane w latach 1939–1954 działania polityczne, jak również zachowania polityczne głównych aktorów wpływały bezpośrednio na utrwalenie autorytarnego porządku. Paradoksalnie bowiem im bardziej starano się zalegitymizować i usankcjonować pozycję osób cieszących się powszechnym autorytetem, tym silniej prowadziło to do autorytatywnej interpretacji podstaw prawnych, na których opierał się uchodźczy legalizm.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Należy przy tej okazji sformułować postulat badawczy o zbadanie wpływu sporu o legitymizację autorytetu na zdolność politycznych działań niepodległościowego uchodźstwa. Realizacja tego postulatu badawczego wykracza poza ramy niniejszego artykułu. Niemniej można postawić w tym miejscu roboczą hipotezę, że wątpliwości co do legitymizacji najwyższego autorytetu politycznego (jakim w warunkach uchodźczego społeczeństwa pozostawał prezydent) zasadniczo ograniczały zdolność uczestnictwa władz RP na uchodźstwie w wypełnieniu celów, które determinowały decyzje o pozostaniu na emigracji.
In: Dzieje najnowsze: kwartalnik poświe̜cony historii XX wieku, Volume 53, Issue 3, p. 27-41
ISSN: 2451-1323
Celem artykułu jest ukazanie losów funkcjonariuszy Policji Państwowej z Gdyni w czasie II wojny światowej, po zajęciu miasta przez Niemców we wrześniu 1939 r. Policjanci z Gdyni nie ewakuowali się na wschód w pierwszych dniach kampanii wojennej, w większości pozostając w miejscu pełnienia służby. Ta sytuacja miała wpływ na ich okupacyjne losy. Gdyńscy policjanci stali się ofiarami represji ze strony niemieckiego i sowieckiego okupanta.
In: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia, Volume 24, Issue 2, p. 257
Zagadnienia podjęte w tekście mają zasadniczo swoje odniesienie do nauk o polityce oraz nauk o mediach. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy i w jaki sposób polskie tygodniki opinii "Newsweek Polska" i "Polityka" wykorzystały funkcję pozycjonowania i ramowania w przekazach na temat komunikowania politycznego Konferencji Episkopatu Polski (KEP) w okresie od wyboru Andrzeja Dudy na urząd prezydenta Rzeczypospolitej do czasu jego zaprzysiężenia. Podjęte badanie jest analizą praktycznego zastosowania koncepcji priming i framing w komunikowaniu politycznym Kościoła hierarchicznego w Polsce. W tekście przywołano komunikaty instytucjonalne KEP wyrażające zaangażowanie polityczne biskupów oraz echa prasowe tychże komunikatów. Autor posłużył się: metodą ilościową, metodą analizy zawartości oraz metodą analizy decyzyjnej. Dokonał szczegółowej analizy łącznie 20 tekstów prasowych, które spełniły przyjęte kryteria metodologiczne. Artykuł ukazuje istotną rolę, jaką odgrywają media w procesach komunikowania politycznego. Podjęte badania jakościowe, na podstawie koncepcji ram interpretacyjnych, pomogły we właściwej hermeneutyce otrzymanych wyników empirycznych. Autor nie pominął również badań ilościowych. Biskupi polscy zostali zaprezentowani jako podmiot polityczny. Przekazy instytucjonalne KEP są zgodne z katolicką nauką społeczną dotyczącą zaangażowania Kościoła w politykę, z kolei tygodniki opinii komunikowanie polityczne KEP ukazały jako wykraczające poza ramy Magisterium Kościoła.
In: Dzieje najnowsze: kwartalnik poświe̜cony historii XX wieku, Volume 54, Issue 3, p. 131-150
ISSN: 2451-1323
Firma Gryf Publications Ltd. została powołana w 1946 r. w kręgu gen. Władysława Andersa, aby realizować zadania emigracji niepodległościowej oraz polityczne cele środowiska. Gryf osiągnął pozycję jednego z najważniejszych wydawnictw emigracyjnych. Niestabilna sytuacja finansowa jednak stale wymagała szukania rozwiązań zapewniających przetrwanie wydawnictwa.
In: Archiwum emigracji : źródła i materiały do dziejów emigracji polskiej po 1939 roku 29
In: Dzieje najnowsze: kwartalnik poświe̜cony historii XX wieku, Volume 54, Issue 2, p. 63-83
ISSN: 2451-1323
Celem tekstu jest analiza stosunków polsko-brytyjskich od kryzysu sudeckiego po 31 III 1939 r., z naciskiem na zainteresowanie gospodarcze Londynu Polską o charakterze politycznym w kontekście starań tego rodzaju względem Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej ze świadomością, że było ono wtórne względem realizowanego wówczas appeasementu. Tekst koncentruje się wokół pytania, na ile pośrednich źródeł gwarancji brytyjskich dla Polski można próbować upatrywać w tym okresie.
In: Kwartalnik "Bellona", Volume 701, Issue 2, p. 167-187
ISSN: 2719-3853
Zmiany w polskiej nauce historyczno-wojskowej, które nastąpiły w latach dziewięć-dziesiątych miały nie tylko cechy pozytywne, lecz także uwidoczniły się już wtedy jej słabości. Badania historyczno-wojskowe podjęło bowiem sporo osób, kiepsko przygotowanych merytorycznie, metodologicznie i warsztatowo. Z biegiem czasu symptomy kryzysu zaczęły się nasilać. Skutkowało to pojawieniem się na półkach księgarskich i na portalach internetowych prac o kompromitująco niskim poziomie naukowym. W chwili obecnej staje się to już zjawiskiem masowym. Tezę tę udowadniam analizując opracowanie poświęcone działaniom 18 Pułku Ułanów Pomorskich w dniu 1 września 1939 r., a szczególnie jego boju pod Krojantami.
In: Biuletyn historii sztuki: Bulletin of art history, Volume 84, Issue 4, p. 981-1006
Celem artykułu jest uzupełnienie biografii Gizelli Gryczyńskiej (do 1936 r. używającej panieńskiego nazwiska Margulies) - polskiej architektki pochodzenia żydowskiego. Analiza źródeł archiwalnych oraz materiałów zgromadzonych w Zbiorach Fotografii i Rysunków Pomiarowych Instytutu Sztuki PAN umożliwiła zaprezentowanie aktywności Gizelli Gryczyńskiej na polu inwentaryzacji zabytków. W artykule omówiono jej udział w akcji inwentaryzacyjnej w Kazimierzu Dolnym, prowadzonej w latach 1933–1934 pod egidą Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości w ramach rządowego Funduszu Pracy. Jednoczenie dzięki kwerendom w Archiwum Państwowym w Kielcach oraz Dziale Ewidencji Studentów Politechniki Warszawskiej udało się ujawnić szereg nieznanych dotąd materiałów źródłowych, rzucających nowe światło na działalność zawodową i życie osobiste Gizelli Gryczyńskiej po 1936 r., a tym samym ukazać dorobek życiowy bohaterki artykułu w odmiennej perspektywie, z uwzględnieniem kontekstu ekonomicznego i społecznego tamtych czasów.
Celem niniejszego artykułu jest zanalizowanie stanowiska polskiej elity politycznej i publicystów wobec wyborów parlamentarnych na Ukrainie w 2012 r. Odwołano się do wypowiedzi decydentów uczestniczących w kształtowaniu polskiej polityki zagranicznej: Prezydenta RP, premiera, ministra spraw zagranicznych, parlamentarzystów zajmujących się kwestią ukraińską oraz komentatorów i analityków politycznych. Szeroko rozumiana problematyka wyborów na Ukrainie była podejmowana w ograniczonym zakresie przez "Rzeczpospolitą", "Gazetę Wyborczą", "Dziennik" i niektóre portale internetowe. Zawiedzone nadzieje na demokratyzację ukraińskiego państwa po pomarańczowej rewolucji spowodowały, że Polska przestała popierać określoną opcję polityczną na Ukrainie. Polscy politycy i publicyści wyrażali niewielkie zainteresowanie wyborami parlamentarnymi na Ukrainie w 2012 r. Na tym tle ewenementem były działania dyplomatyczne Prezydenta RP B. Komorowskiego. Generalnie ukraińską elekcję postrzegano w kontekście przestrzegania praw człowieka, standardów demokratycznych i przyszłości geopolitycznej Ukrainy. Od uczciwego przeprowadzenia wyborów uzależniano dalsze poparcie Polski dla podpisania przez Ukrainę układu stowarzyszeniowego z UE. Polscy politycy i publicyści dostrzegali przy tym, że polityka zagraniczna Ukrainy jest niejednoznaczna, "zawieszona" między Brukselą a Moskwą. Nie do końca uczciwe zwycięstwo Partii Regionów nie oznaczało, że Polska zamierza zablokować integrację Ukrainy z Zachodem. Uznawano, iż mimo występowania tendencji autorytarnych na Ukrainie, Polska powinna być promotorem zbliżenia wschodniego sąsiada z państwami Unii. Przyjęcie takiej optyki uzasadniano polską racją stanu, potrzebą kształtowania na Ukrainie prozachodnio i demokratycznie zorientowanego społeczeństwa. ; This paper aims to analyze the attitudes of the Polish political elite and journalists to the 2012 parliamentary elections in Ukraine. It refers to the statements made by the leaders shaping Poland's foreign policy, the President of Poland, Prime Minister, Minister of Foreign Affairs, MPs involved in the issues of Ukraine as well as political commentators and analysts. The broadly understood issue of the Ukrainian elections was to a limited degree addressed by such newspapers as Rzeczpospolita, Gazeta Wyborcza, Dziennik, and some online portals. The failed hopes to democratize Ukraine, following the orange revolution, made Poland withdraw from supporting a single political option in Ukraine. Polish politicians and journalists expressed little interest in the 2012 parliamentary elections in Ukraine. This made the diplomatic efforts of the President of Poland, Bronisław Komorowski, exceptional. In general, the Ukrainian election was perceived in the context of human rights, democratic standards and the geopolitical future of Ukraine. The fairly conducted election was to be a condition for the further support Poland would offer to Ukraine in signing an association agreement with the EU. Polish politicians and journalists would observe at the time that theforeign policy of Ukraine was ambiguous, being 'suspended' between Brussels and Moscow. The not entirely legitimate victory of the Party of Regions did not mean that Poland would block the integration of Ukraine with the West. It was concluded that despite the emergence of authoritarian tendencies in Ukraine, Poland should promote the rapprochement of its eastern neighbor with EU states. Looking atthis matter in this way was justified by the Polish raison d'etat and the need to create a pro-Western and democratically oriented Ukrainian society.
BASE
Celem niniejszego artykułu jest zanalizowanie stanowiska polskiej elity politycznej i publicystów wobec wyborów parlamentarnych na Ukrainie w 2012 r. Odwołano się do wypowiedzi decydentów uczestniczących w kształtowaniu polskiej polityki zagranicznej: Prezydenta RP, premiera, ministra spraw zagranicznych, parlamentarzystów zajmujących się kwestią ukraińską oraz komentatorów i analityków politycznych. Szeroko rozumiana problematyka wyborów na Ukrainie była podejmowana w ograniczonym zakresie przez "Rzeczpospolitą", "Gazetę Wyborczą", "Dziennik" i niektóre portale internetowe. Zawiedzone nadzieje na demokratyzację ukraińskiego państwa po pomarańczowej rewolucji spowodowały, że Polska przestała popierać określoną opcję polityczną na Ukrainie. Polscy politycy i publicyści wyrażali niewielkie zainteresowanie wyborami parlamentarnymi na Ukrainie w 2012 r. Na tym tle ewenementem były działania dyplomatyczne Prezydenta RP B. Komorowskiego. Generalnie ukraińską elekcję postrzegano w kontekście przestrzegania praw człowieka, standardów demokratycznych i przyszłości geopolitycznej Ukrainy. Od uczciwego przeprowadzenia wyborów uzależniano dalsze poparcie Polski dla podpisania przez Ukrainę układu stowarzyszeniowego z UE. Polscy politycy i publicyści dostrzegali przy tym, ¿e polityka zagraniczna Ukrainy jest niejednoznaczna, "zawieszona" między Bruksel¹ a Moskwą. Nie do końca uczciwe zwycięstwo Partii Regionów nie oznaczało, że Polska zamierza zablokować integrację Ukrainy z Zachodem. Uznawano, iż mimo występowania tendencji autorytarnych na Ukrainie, Polska powinna być promotorem zbliżenia wschodniego sąsiada z państwami Unii. Przyjęcie takiej optyki uzasadniano polską racją stanu, potrzebą kształtowania na Ukrainie prozachodnio i demokratycznie zorientowanego społeczeństwa. ; This paper aims to analyze the attitudes of the Polish political elite and journalists to the 2012 parliamentary elections in Ukraine. It refers to the statements made by the leaders shaping Poland's foreign policy, the President of Poland, Prime Minister, Minister of Foreign Affairs, MPs involved in the issues of Ukraine as well as political commentators and analysts. The broadly understood issue of the Ukrainian elections was to a limited degree addressed by such newspapers as Rzeczpospolita, Gazeta Wyborcza, Dziennik, and some online portals. The failed hopes to democratize Ukraine, following the orange revolution, made Poland withdraw from supporting a single political option in Ukraine. Polish politicians and journalists expressed little interest in the 2012 parliamentary elections in Ukraine. This made the diplomatic efforts of the President of Poland, Bronis³aw Komorowski, exceptional. In general, the Ukrainian election was perceived in the context of human rights, democratic standards and the geopolitical future of Ukraine. The fairly conducted election was to be a condition for the further support Poland would offer to Ukraine in signing an association agreement with the EU. Polish politicians and journalists would observe at the time that the foreign policy of Ukraine was ambiguous, being 'suspended' between Brussels and Moscow. The not entirely legitimate victory of the Party of Regions did not mean that Poland would block the integration of Ukraine with the West. It was concluded that despite the emergence of authoritarian tendencies in Ukraine, Poland should promote the rapprochement of its eastern neighbor with EU states. Looking at this matter in this way was justified by the Polish raison d'etat and the need to create a pro-Western and democratically oriented Ukrainian society.
BASE
In: Dzieje najnowsze: kwartalnik poświe̜cony historii XX wieku, Volume 55, Issue 2, p. 229-243
ISSN: 2451-1323
Omawiana książka dotyczy najważniejszego okresu życia Władysława Siła-Nowickiego, prawnika i oficera Wojska Polskiego, który walczył w kampanii polskiej we wrześniu 1939 r. oraz w strukturach Armii Krajowej. Po wojnie podjął współpracę z drugą konspiracją, a od 1948 do 1956 r. był więźniem politycznym.
In: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia, Volume 70, p. 135
ISSN: 2083-361X
<p>Tekst poświęcony jest młodzieńczym latom Zygmunta Lubicza-Zaleskiego (1882–1967). Z. Lubicz-Zaleski, intelektualista i humanista, rozpoczął edukację na Politechnice Warszawskiej, a następnie kontynuował ją w Szkole Sztuk Pięknych. Podczas studiów związał się z konspiracyjnym Związkiem Młodzieży Polskiej "Zet". W 1904 r. aresztowany i osadzony w Cytadeli, po uwolnieniu znalazł się na emigracji w Paryżu. Na młodzieńcze poglądy i wybory życiowe Zaleskiego duży wpływ wywarli: Zenon Przesmycki, Stanisław Posner, Tadeusz Makowski.</p>
Artykuł traktuje o obchodach uroczystości świąt narodowych 3 Maja, 15 sierpnia i 11 listopada w warunkach polskiej Drugiej Wielkiej Emigracji. Chronologicznie uwzględniłem lata 1939–1956, od powołania do życia rządu RP we Francji, po wydarzenia w Polsce, które rozbudziły nadzieje Polaków na obczyźnie na demokratyzację kraju. W rozważaniach zwróciłem uwagę przede wszystkim na działalność rządu RP, z jednoczesnym odwołaniem się do niektórych inicjatyw prezydenta oraz partii, stronnictw politycznych i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. The article deals with the celebration of national days of 3 May, 15 August, and 11 November in the conditions of the second Polish "Great Emigration". The chronological scope of the study covers the years from 1939 to 1956, i.e. from the establishment of the Polish government in France to the events in Poland that awakened hopes of Poles abroad of democratisation of the country. I focus primarily on actions of the Polish government with occasional references to some of the initiatives of the president as well as various associations, political parties and the Polish Armed Forces in the West. ; Artykuł traktuje o obchodach uroczystości świąt narodowych 3 Maja, 15 sierpnia i 11 listopada w warunkach polskiej Drugiej Wielkiej Emigracji. Chronologicznie uwzględniłem lata 1939–1956, od powołania do życia rządu RP we Francji, po wydarzenia w Polsce, które rozbudziły nadzieje Polaków na obczyźnie na demokratyzację kraju. W rozważaniach zwróciłem uwagę przede wszystkim na działalność rządu RP, z jednoczesnym odwołaniem się do niektórych inicjatyw prezydenta oraz partii, stronnictw politycznych i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. The article deals with the celebration of national days of 3 May, 15 August, and 11 November in the conditions of the second Polish "Great Emigration". The chronological scope of the study covers the years from 1939 to 1956, i.e. from the establishment of the Polish government in France to the events in Poland that awakened hopes of Poles abroad of democratisation of the country. I focus primarily on actions of the Polish government with occasional references to some of the initiatives of the president as well as various associations, political parties and the Polish Armed Forces in the West.
BASE